Czy kiermasze są nudne?

Czy jest takie miejsce w Krakowie, w którym można znaleźć szeroki wybór książek w tym również pozycji antykwarycznych, zgromadzonych na jednej przestrzeni? Taka mini galeria książek? Otóż jest. Wystarczy przybyć na plac św. Marii Magdaleny, usytuowany pomiędzy ulicami Grodzką i Kanoniczą na Starym Mieście i odwiedzić Krakowski Kiermasz Książki (KKK). 

KKK jest to cykliczny, plenerowy targ antykwariuszy i bukinistów krakowskich organizowany od 2016 roku. Wydarzenie jest elementem strategii wspierania branży księgarskiej i antykwarycznej, wpisanej w realizowany przez Krakowskie Biuro Festiwalowe program Kraków Miasto Literatury UNESCO. W tym roku, w dniach 11-12.08.2018 r. odbyła się piąta edycja tego wydarzenia. 

Technicznie rzecz biorąc plac św. Marii Magdaleny to 997 m² powierzchni. To sporo miejsca na stoiska wystawiennicze. Latem miejsce to jest oblegane przez rolkarzy i deskorolkarzy. 

Od północy do placu przylega gmach Collegium Iuridicum, mieszczący Instytut Historii Sztuki UJ, a od południa kamienica Malarnia, zwana w przeszłości Zerwikaptur, w której znajduje się Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie oraz Instytut Cervantesa. Od strony wschodniej, po drugiej stronie ulicy Grodzkiej, stoją dwa kościoły: św. Andrzeja i św. Piotra i Pawła, po stronie zachodniej znajduje się zabytkowa kamienica Kanonicza 9, w której ma siedzibę kilka instytutów Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II. Nazwa placu pochodzi od kościoła św. Marii Magdaleny, który niegdyś tu się znajdował. Do Collegium przylegała wówczas nieistniejąca dziś kamienica, a do niej kościół, powstały prawdopodobnie w XIII wieku; po pożarze w XV wieku został odbudowany. W XVII wieku został zbarokizowany, a ostatecznie zburzony w roku 1811. Obecnie na nawierzchni placu jest ukazany obrys kościoła.

Pośrodku stoi pomnik Piotra Skargi dłuta Czesława Dźwigaja, odsłonięty w 2001 roku. Jego ustawienie było przedmiotem licznych kontrowersji i protestów. Oprócz pomnika, na placu znajduje się mała fontanna z kamienia, wykonana w 1996 r. według projektu Józefa Białasika i Michała Szymańskiego.

W tegorocznej edycji wakacyjnej kiermaszu wystawcami byli: Antykwariat Abecadło, Antykwariat π-Book, Antykwariat Suszek, Antykwariat 451 stopni, American Bookstore, Fankomiks księgarnia hobbistyczna, Szafa Pełna Książek oraz inni krakowscy bukiniści.

Poza możliwością „poszperania” w bogatej ofercie czytelniczej, uczestnicy kiermaszu mogli również doświadczyć spotkania z żywą poezją w ramach wieczornych prezentacji poezji zorganizowanych przez członków Koła Młodych przy Stowarzyszeniu Pisarzy Polskich z siedzibą przy ulicy Kanoniczej 7. Młodzi poeci - Gina Jusięga, Elżbieta Leśniak, Agnieszka Zięba, Julia Osierda, Jarosław Burgieł, Mirosław Dylski, Daniel Czepiński i Grzegorz Wolski - pod czujnym okiem i uchem prowadzącego dra Michała Piętniewicza, zaprezentowali słuchaczom swoje wiersze. Dodatkowo wysłuchać można było fragmentów opowiadania „Instrukcja”, odczytanego przez autorkę - Irenę Emilewicz. W niedzielę gościem specjalnym wydarzenia był Jarosław Potocki ze Złotego Potoku. Podróżnik, tłumacz z języka angielskiego, twórca scenografii, kaskader, 7-krotny laureat „Jaszczurowego Lauru” oraz ogólnopolskiego konkursu w Nowej Hucie, podczas emigracji przebywał w Stanach Zjednoczonych, gdzie publikował m.in. w „Poetry Flash”. W Berkeley spotkał się i rozmawiał z Czesławem Miłoszem. Jarosław Potocki zaprezentował wiersze, które powstały 42 lata temu. Między innymi o sytuacji i realiach życia w latach 70-tych oraz wiersz o Czesławie Miłoszu.

Kiermasze warto odwiedzać. Dają one możliwość bezpośredniego kontaktu pomiędzy kupującym i sprzedawcą, zauważalna jest tu większa otwartość, wypływająca ze specyficznego, niepowtarzalnego klimatu. Potwierdzają to zarówno wystawiający jak i odwiedzający.   

Zapytałem jednego z wystawców czy jest zadowolony z frekwencji. Odpowiedział uprzejmie z uśmiechem na twarzy, że wszyscy księgarze i antykwariusze są zadowoleni z dużej liczby odwiedzających oraz uważają, że KKK to strzał w czytelniczą dziesiątkę. 

W języku slangowym, używanym przez młodzież słowo "kiermasz" oznacza „baaardzo nudną imprezę” (Miejski słownik slangu i gwary potocznej). Czy było nudno? Myślę, że wręcz przeciwnie. Na placu św. Marii Magdaleny można było obserwować nie tylko gołębie, siedzące na parapetach i gzymsach pięknych elewacji, ale również można było oddać się poszukiwaniom „białych kruków”, unikalnych pozycji literaturowych, archiwalnych wydań komiksów, można było prowadzić interesujące rozmowy z wystawcami. Dla osób szukających odpoczynku od miejskiego zgiełku organizatorzy przygotowali leżaki oraz mobilną rikszę kawowo-lodową. Dla najmłodszych antykwariat Szafa Pełna Książek zorganizował specjalny kącik dziecięcy. Jak widać okoliczności wydarzenia sprzyjały relaksowi i rekreacji. Uczestnicy mogli dodatkowo skorzystać z szeregu imprez towarzyszących kiermaszowi. Dr Wanda Matras przeprowadziła otwarte warsztaty dla dzieci i rodziców z wykorzystaniem japońskiej techniki kart narracyjnych kamishibai, łączące formy teatralne, literackie, plastyczne i muzyczne. W niedzielę osoby zainteresowane mogły uczestniczyć w spacerze szlakiem drukarni krakowskich, który poprowadził Tadeusz Grajpel – znawca i pasjonat dziejów drukarstwa w Polsce, drzeworytnik, ekspert Biblioteki Jagiellońskiej, twórca autorskiej Pracowni Badań i Edukacji Historycznej w Końskich.

I ja też tam byłem, wiersze wygłosiłem i wcale to a wcale się nie nudziłem.

Kraków, Plac św. Marii Magdaleny, 11-12.08.2018 r.